Uromastyx acanthinura - biczogon afrykański
Polecany dla: |
Zaawansowany |
Nazwa łacińska: |
Uromastyx acanthinura |
Nazwa polska: |
Biczogon afrykański |
Nazwa niemiecka: |
Nordafrikanischer Dornschwanz, Veränderlicher Schleuderschwanz |
Nazwa czeska: |
Trnorep skalni |
Nazwa angielska: |
North African Spiny-Tailed Lizard |
Synonimy: |
- |
Wygląd: |
Biczogon afrykański jest dużą, masywną jaszczurką. Głowa również jest masywna, trójkątna, pysk jest zaokrąglony. Oczy są koloru pomarańczowego. Ogon tego gada jest gruby, krótki (stanowi nieco ponad 1/3 długości całego ciała) oraz pokryty ułożonymi w rzędach ostrymi wyrostkami (brak autotomii). Łapy dość krótkie, dobrze umięśnione, natomiast palce są zakończone krótkimi, mocnymi pazurami. Ubarwienie różnorodne – od beżowego przez żółte do pomarańczowego, czasem z elementami barwy smolistej i zielonej. Grzbiet może być pokryty ciemnymi znaczeniami. Dorasta do 40 cm długości. |
Podgatunki: |
Niektóre podgatunki otrzymały status odrębnego gatunku: |
Występowanie: |
Obszary pustynne północnej i północno-zachodniej Afryki (Tunezja, Algieria, Maroko Mauretania, Sudan, Egipt). Obszary zamieszkiwane przez Uromastyx acanthinura charakteryzują się bardzo niską roczną sumą opadów oraz bardzo wysokimi temperaturami. |
Biotop: |
Biczogon afrykański zamieszkuje kamieniste, porośnięte skąpą roślinnością. Obszary zamieszkiwane przez Uromastyx acanthinura charakteryzują się bardzo niską roczną sumą opadów oraz bardzo wysokimi temperaturami. |
Długość życia: |
W niewoli prawdopodobnie do około 20 lat. |
Aktywność: |
Dzienna |
Zachowanie: |
Biczogony należą do bardziej wymagających jaszczurek, po zakupie i wpuszczeniu do terrarium należy pozostawić ją w jak największym spokoju (im mniejszy kontakt z człowiekiem tym lepiej) Po pomyślnym zaaklimatyzowaniu się w nowym otoczeniu (może potrwać kilka tygodni) jaszczurka powinna zacząć się przyzwyczajać do obecności człowieka, stawać się ufna i łagodna (na tyle, że można ją brać bez większych obaw na ręce czy nawet pozwolić do spacerowania po pokoju czy trawniku w ciepłe i słoneczne dni (pod okiem właściciela). |
Środowisko życia: |
Naziemny |
Temperatura °C: |
W najchłodniejszym miejscu ok. 30°C, średnio 33-40°C, a pod promiennikiem do 50°C. |
Wilgotność powietrza %: |
W dzień od 20 do 30%, a w nocy około 70%. |
Oświetlenie: |
Cykl oświetlenia 14 godzinny. Stosujemy UVB 10%. |
Typ terrarium: |
Pustynne |
Żywienie: |
Są to jaszczurki wszystkożerne, młode osobniki odżywiają się jednak głównie pokarmem zwierzęcym (odpowiedniej wielkości bezkręgowce) z wiekiem przechodząc głównie na pokarm roślinny. W naturze przyzwyczajone są do jedzenia wysuszonych części roślin, a ich silne szczęki pozwalają na rozgryzienie suchego ziarnka grochu. W niewoli w skład diety powinny wchodzić min. marchew, kiełki, kapusta pekińska, nasiona (np. prosa, lnu, grochu, fasoli, soczewicy i innych roślin motylkowatych). Bardzo dobrym pokarmem są liście i kwiaty Mniszka (Taraxacum sp.) oraz Koniczyny (Trifolium sp.) Raz na jakiś czas można podać pokarm zwierzęcy (mysiego noworodka, szarańczaka czy świerszcza) Każdy biczogon ma swoje indywidualne gusta i może odmawiać przyjmowania pewnego rodzaju pokarmu. Pokarm musi być wzbogacany o witaminy i minerały. |
Wielkość terrarium: |
150x60x60 cm |
Terrarium: |
Para tych jaszczurek powinna być trzymana w przestronnym terrarium o układzie horyzontalnym. Minimalne wymiary wynoszą 150/50/50cm. Wewnątrz terrarium powinny się znaleźć różnego rodzaju kamienie (z których formujemy groty), konary i korzenie. Wszystko układamy w ten sposób, żeby gady nie widziały się przez cały czas. Przy aranżowaniu wnętrza musimy pamiętać, że wszystkie konstrukcje muszą być stabilne, co przy gabarytach tej jaszczurki ma szczególne znaczenie. Groty i inne ciężkie przedmioty obowiązkowo muszą stać na dnie terrarium (nie na podłożu), dzięki czemu wyeliminujemy możliwość przygniecenia jaszczurki. Dla tego gatunku dobrym podłożem będzie piasek o miąższości minimum 15cm, co pozwoli gadom kopać. Podłoże powinno być zupełnie suche, co częściowo odwzoruje ich warunki naturalne. Biczogon afrykański pochodzi z gorących obszarów pustynnych, gdzie słońce operuje właściwie cały dzień, dlatego przy wyposażaniu terrarium nie możemy zapomnieć o źródle promieni UV. Dobre będą świetlówki o dużej zawartości promieni UVB (np. 8%) w spektrum światła. Biczogony większość potrzebnej im wody pobierają ze zjadanych roślin, jednak mimo to w terrarium warto umieścić miseczkę z codziennie wymienianą wodą (nie może zbytnio podnosić wilgotności). Terrarium lekko zraszamy wieczorem w celu podniesienia wilgotności nocą. |
Rozpoznawanie płci: |
Samce nieco większe i masywniejsze od samic, nieco żywiej ubarwione (zwłaszcza podczas okresu godowego), u samców ze względu na obecność hemipenisów nasada ogona jest wyraźne "napuchnięta". |
Rozmnażanie: |
Bardzo trudne, po zakończeniu zimowania dochodzi do kopulacji, po kilku tygodniach od zapłodnienia samica składa do lekko wilgotnego podłoża kilkanaście jaj (maksymalnie 23 jaja) Jaja powinno się inkubaować w niezbyt wilgotnym podłożu w temperaturze 28-34*C z niewielkimi nocnymi spadkami o kilka stopni. W takich warunkach inkubacja powinna trwać około 72-125 dni. Młode w chwili wylęgu mierzą około 7 cm długości. Przez pierwsze 2 lata młode mogą być chowane w dość dużym terrarium razem, później w celu uniknięcia rywalizacji i wrogości pomiędzy młodymi należy je rozdzielić i umieścić w osobnych terrariach. Warunki utrzymania młodych podobne jak dorosłych, karmić należy je co drugi dzień lub codziennie różnymi bezkręgowcami. Konieczne jest oczywiście silne promieniowanie UVb, regularne podawanie witamin oraz minerałów w celu prawidłowego rozwoju młodych biczogonów. Dojrzałość płciową osiągają w wieku około 4 lat. |
Zimowanie: |
Należy obniżyć temperature do 14-22°C na okres trzech miesięcy, jednak trzeba zapewnić im promiennik przez kilka godzin na dobę (podczas zimowania może paść spora część biczogonów, dlatego nie należy zimować osobników młodych, a dorosłe jedynie wtedy gdy chcemy doczekać się młodych (w praktyce jest to bardzo trudne). |
Uwagi: |
Gatunek ten nadaje się tylko dla doświadczonych hodowców. Wszystkie gatunki z rodzaju Uromastyx są umieszczone w drugim załączniku CITES, a także drugim aneksie B przepisów unijnych, co oznacza, że w ciągu dwóch tygodni od daty zakupu należy zarejestrować biczogony w urzędzie miejskim. |
Opracowanie: |
Źródła informacji: "Amatorska hodowla gadów" M.J. Gorazdowski, M. Kaczorowski |