Timon lepidus - jaszczurka perłowa
Jaszczurka perłowa była dawniej zaliczana do rodzaju Lacerta jako Lacerta lepida (do dzisiaj dość często można się spotkać z tym starym i nieaktualnym nazewnictwem). W skład tego gatunku wchodził także Timon pater oraz Timon tangitanus które dzisiaj są uznawane za odrębne gatunki.
Gatunek opisał: Rok opisania: Nie wymaga rejestracjiPolecany dla: |
Nie dotyczy |
Nazwa łacińska: |
Timon lepidus |
Nazwa polska: |
Jaszczurka perłowa |
Nazwa niemiecka: |
Perleidechse |
Nazwa angielska: |
Ocellated lizard |
Synonimy: |
- |
Wygląd: |
Jaszczurka o typowej budowie dla przedstawicieli Lacertidae dość masywnie zbudowana, głowa duża (zwłaszcza u samców) nogi stosunkowo krótkie, ale dobrze wykształcone i umięśnione pozwalają na dość szybki bieg, ogon stanowi większość długości jaszczurki (występuje autotomia). Ubarwienie ciała bywa dość zmienne, przeważnie są zielonkawe lub zielonożółte z czarnym rysunkiem na tym tle, po bokach ciała znajdują sie niebieskie plamy w kilku rzędach. Brzuch ma barwę kremową lub zielonkawą. Jest to dość duża jaszczurka, jedna z największych jaszczurek Europy i jeden z największych przedstawicieli rodziny jaszczurkowatych (Lacertidae) Dorosłe samce mogą osiągać blisko 70 cm (większość stanowi ogon) samice osiągają mniejsze rozmiary. |
Podgatunki: |
|
Występowanie: |
Półwysep Iberyjski, południowa Francja, w Pirenejach dociera do 2100 m.n.p.m. |
Biotop: |
Zamieszkuje suche, pagórkowate, skaliste tereny porośnięte krzewami, a także stare sady, winnice, pobocza dróg czy gaje oliwne. |
Długość życia: |
Jest to gatunek dość długowieczny, w niewoli (w dobrych warunkach) może dożyć 20 lat, w warunkach naturalnych żyją krócej. |
Aktywność: |
Dzienna |
Zachowanie: |
Z początku płochliwe i nieufne w stosunku do człowieka, na każdą próbę manipulowania w terrarium czy złapania zareagują paniczną ucieczką lub próbą ugryzienia napastnika (osobniki dorosłe mają bardzo silne szczęki), dlatego przez pierwsze kilka tygodni od kupienia nie nalezy ich niepokoić, z czasem jednak przyzwyczają się do kontaktu z opiekunem, stają się ufne, zaczynają brać pokarm z ręki właściciela, a nawet dają się brać na ręce. Oswojonym osobnikom można pozwolić na swobodny spacer po pokoju, mieszkaniu czy nawet w ciepłe wiosenne i letnie dni na przydomowym trawniku (oczywiście pod troskliwym okiem opiekuna !!) Łączenie z innymi gatunkami jest możliwe, ale nie jest zalecane, dla każdego mniejszego gatunku jaszczurka perłowa będzie stanowić źródło stresu i zagrożenie. Najlepszym rozwiązaniem będzie utrzymanie w jednym dużym terrarium dorosłego samca i dwóch lub trzech samic, co pozwoli na obserwacje jakże ciekawych zachowań wewnątrz gatunkowych. |
Środowisko życia: |
Naziemny |
Temperatura °C: |
26-30°C w dzień, pod promiennikiem do 40°C, w nocy temperatura pokojowa. |
Wilgotność powietrza %: |
50-60%. |
Oświetlenie: |
Cykl oświetlenia 12 godzinny. Stosujemy UVB 5%. |
Typ terrarium: |
Nie dotyczy |
Żywienie: |
Jest to gatunek głównie mięsożerny, na dietę składają się wszelkie bezkręgowce o odpowiednich rozmiarach min. świerszcze, karaczany, wszelkie prostoskrzydłe czasami ślimaki czy niewielkie kręgowce: noworodki mysie, szczurze, a dla wyrośniętych okazów dorosłe myszy, pisklęta (w naturze łupem tego gatunku mogą paść mniejsze jaszczurki, dzikie gryzonie oraz znalezione w gniazdach pisklęta mniejszych ptaków). Czasami zjadają pewne ilości pokarmu roślinnego (słodkie, soczyste owoce). |
Wielkość terrarium: |
Nie dotyczy |
Terrarium: |
Zracji prowadzenia raczej naziemnego trybu życia jaszczurki te nie muszą mieć zbyt wysokiego terrarium, dla pary terrarium powinno mieć rozmiary minimalne: 150/70/50, lepiej jednak w znacznie większym terrarium trzymać samca z kilkoma samicami (uniknie się dzięki temu nękania przez samca tylko jednej samicy podczas okresu godowego) Na wystrój terrarium dla tego gatunku nadają sie różne łupki skalne (np. granit czy piaskowiec) konieczne są kryjówki np. ułożone na kształt groty kawałki skał (ciężkie elementy wystroju powinny "stać" solidnie na dnie terrarium (nie na podłożu)) Niezbędna jest miseczka ze stale świeżą wodą. Korzeń czy grubszy konar nie jest konieczny, ale urozmaici żywot jaszczurek (w naturze dość rzadko wspinają się na drzewa). W terrarium konieczne będzie miejsce w którym temperatura będzie wyższa niż w innych częściach terrarium np. pod promiennikiem. Podłoże może stanowić min. żwirek czy piasek. Wystrój terrarium można urozmaicić kilkoma wytrzymałymi roślinami np. Aloe sp., Gasteria sp., Haworthia sp., Sedum sp., Crassula sp., Sansevieria trifasciata czy różne gatunki przypołudnikowatych (Aizoaceae) np. Lithops sp. czy Faucaria sp. |
Rozpoznawanie płci: |
Płeć u dorosłych przedstawicieli tego gatunku jest łatwo rozpoznać. Samce są masywniej zbudowane, mają zdecydowanie większą głowę, otwory udowe i prenalne są znacznie lepiej widoczne niż u samic |
Rozmnażanie: |
Jaszczurki te osiągają dojrzałość płciową w wieku około 2 lat, przy czym samce najczęściej dojrzewają szybciej od samic. Po zimowaniu następują gody podczas których samiec nęka samice chcąc nakłonić ją do przyjęcia zalotów. Gdy samiec zostanie zaakceptowany przez samice następuje kopulacja podczas której samiec często gryzie tylne nogi samicy i przytrzymuje ją za ogon swoją nogą i wprowadza do kloaki samicy jeden ze swoich hemipenisów (półprącie). Samica może składać 5-24 jaj, może występować kilka zniesień w jednym sezonie rozrodczym. Jaja są zakopywane w wilgotnym, ciepłym piasku. Po 2-3 miesiącach z jaj inkubowanych w temperaturze około 27*C i w wilgotności na poziomie około 80% wykluwają się młode. Młode jaszczurki perłowe po wykluciu mierzą około 10 cm długości. Należy odchowywać je w małych grupkach po 2-4 osobniki w niewielkich terrariach, trzeba uważać gdyż młode osobniki mogą wykazywać się agresją w stosunku do swojego rodzeństwa i rywalizować o pokarm, to może prowadzić do urazów, a nawet śmierci słabszych osobników. Karmić należy je codziennie odpowiedniej wielkości pokarmem zwierzęcym (min. świerszcze, karaczany, prostoskrzydłe). Warunki w jakich powinny być trzymane podobne jak dla dorosłych osobników. Nie wolno zapomnieć o koniecznym do rozwoju promieniowaniu UV i regularnym podawaniu minerałów oraz witamin. |
Zimowanie: |
Zimowanie jest konieczne jeżeli chcemy uzyskać od tej jaszczurki potomstwo. W tym celu należy tą jaszczurkę przezimować w temperaturze około 10-15°C (od października do kwietnia). Należy jednak zapewnić jaszczurkom miejsce do wygrzewania się (np. pod lampą) gdzie temperatura będzie wynosiła około 25-28°C, czas oświetlania terrarium tych jaszczurek podczas zimowania należy ograniczyć do kilku godzin na dobę. Podłoże powinno być lekko wilgotne. Podczas zimowania jaszczurki muszą mieć stały dostęp do świerzej wody. |
Uwagi: |
Należy jej zapewnić bardzo przestronne terrarium. Wskazane naświetlanie świetlówką UVB, nie można trzymać dwóch samców w jednym terrarium. W takich samych warunkach można trzymać bliskich krewnych Timon pater, Timon tangitanus oraz Timon princeps. |
Ogólne informacje:
Mały i kolorowy gatunek, wyglądem przypominający modliszki z rodzaju Creobroter. Jest łatwy w hodowli, a dzięki niewielkim rozmiarom, może być trzymany w małych pojemnikach od L1 do imago.
- Podgatunki:
- P. centralis (La Greca, 1954)
- P. virescens (Serville, 1839)
- P. centralis (La Greca, 1954)
- Występowanie:
- Etiopia, Burkina Faso, Ghana, Gwinea, Kamerun, Kenia, Niger, Nigeria, Senegal, Somalia, Sudan, Togo, Uganda, Wybrzeże Kości Słoniowej
- Wielkość:
- Samiec: 2-2,5cm
- Samica: 3cm
- Samiec: 2-2,5cm
- Długość życia/liczba wylinek:
- Samiec: 6 miesięcy (3 miesiące jako imago) / prawdopodobnie 6 wylinek
Literatura:
- Samiec: 6 miesięcy (3 miesiące jako imago) / prawdopodobnie 6 wylinek