Początkujący hodowca

Hodowla zwierząt terraryjnych w tym również jaszczurek, staje się coraz bardziej popularna. Z roku na rok zwiększa się liczna posiadaczy tych niezwykłych zwierząt. Niestety głównymi przyczynami tego stanu rzeczy są niskie ceny i atrakcyjny wygląd tych zwierząt. Na giełdach terrarystycznych jaszczurkę można kupić już nawet za 20zł. Często nowymi właścicielami są dzieci. Zwierzęta kupowane są „z dnia na dzień” bez jakiegokolwiek wcześniejszego przygotowania. Często stają się „oryginalnymi” prezentami. Te wszystkie czynniki powodują, iż zwierzęta trzymane są w złych warunkach, chorują, a później padają. Trzeba sobie uświadomić, że hodowla jaszczurek jest o wiele trudniejsza niż hodowla gryzoni (chomików, myszy itp.). Jak dobrze zacząć nasza przygodę z terrarystyką?? Przede wszystkim trzeba się do tego odpowiednio przygotować. Po pierwsze należy zastanowić się czy aby na pewno chcemy mieć w domu tego typu zwierzę. Czy nie będzie to tymczasowe zauroczenie, i czy kilka tygodni po zakupie zwierzaka nie zapomnimy o nim i nie będzie one zaniedbywane. Zwierzę to nie rzecz! Bardzo ważnym aspektem jest „przeznaczenie” jaszczurki. Jeżeli chcemy kupić jaszczurkę po to by: przytulać ją i głaskać, wychodzić na spacery, by była „naturalną pułapką” na uciążliwe owady (a takie pomysły też się zdarzają), od razu zrezygnujmy z jej kupna. Gady są zwierzętami którym żadne „czułości” nie sprawią kompletnie żadnej przyjemności. Jaszczurki hoduje się po to by podziwiać je w terrarium. Poznawać ich fantastyczne zachowania. Oczywiście niektóre gatunki można z powodzeniem brać na ręce, czy wypuszczać na krótkie spacery pod naszą kontrolą (agama błotna, legwan zielony, agama brodata), jednakże musimy pamiętać że może to być tylko małe urozmaicenie. Gdy dojdziemy do wniosku, iż nadal nadajemy się na przyszłych hodowców, musimy wziąć pod uwagę to, czy jaszczurką będzie miał się kto zająć w czasie naszego wyjazdu, choroby i innych sytuacji losowych. Następnie należy zastanowić się jaki gatunek jaszczurki chcielibyśmy hodować. Najlepiej zacząć od gatunków polecanych dla początkujących. Dlaczego? Ponieważ wiedza to jedno, a doświadczenie to drugie i możemy nie sprostać hodowli trudniejszych gatunków. Jeżeli mamy już na oku jakąś jaszczurkę, należy zapoznać się z jej wymaganiami. Informacje na temat jaszczurek można znaleźć w wielu książkach o tematyce terrarystycznej np.: „Encyklopedia terrarystyki”- Eugene Bruins, „Amatorska hodowla gadów „ - M. J. Gorazdowski, M. Kaczorowski, czy „Zwierzęta w terrarium” - Uwe Dost. Innym źródłem wiedzy są publikacje w internecie. Cennych wskazówek i rad dotyczących jaszczurek mogą udzielić nam doświadczeni hodowcy. Niestety bardzo rzadko mogą być nimi sprzedawcy w sklepach zoologicznych, liczący jedynie na zysk i nie interesujący się losem zwierzaków. I tu również przyda się internet, a dokładniej wiele istniejących w nim for dyskusyjnych. Należy przeczytać i dowiedzieć się jak najwięcej. Jednak nie wszystko o czym przeczytamy i o czym usłyszymy musi być prawdą. Należy dokonać więc selekcji informacji, kierując się „powtarzalnością” danych informacji w różnych źródłach. Gdy posiadamy już wiedzę potrzebną do hodowli danej jaszczurki, musimy stwierdzić czy możemy podołać jej wymaganiom. W grę wchodzą pieniądze. Trzeba wiedzieć, że koszty samego zwierzęcia i terrarium to wydatki jednorazowe, do tego trzeba doliczyć zużycie energii elektrycznej na oświetlenie itp., oraz koszty pokarmu. Jeśli chodzi o pokarm (a najczęściej w grę wchodzi żywy pokarm), możemy zrezygnować z kupowania karmówki i założyć hodowlę własną , w ten sposób stając się niezależni. W okresie letnim warto zastąpić „sklepowy pokarm” planktonem łąkowym (owady i inne bezkręgowce nadające się na pokarm złapane przez nas). W nasze wydatki trzeba wliczyć zdrowie naszego pupila (odrobaczanie, choroby). Jeśli jesteśmy pewni, że podołamy hodowli wybranej prze nas jaszczurki możemy przystąpić do kolejnego kroku. Przed kupnem jaszczurki należy zakupić terrarium, które będzie mieszkaniem naszej przyszłej jaszczurki i w którym to będzie spędzać większość swojego życia. Oczywiście można samemu zrobić terrarium. Zdecydowanie najtańszym materiałem do budowy terrarium są płyty OSB. Są one szczególnie przydatne jeśli chodzi o gatunki które potrzebują dużego pomieszczenia hodowlanego. Innym wyjściem jest przeróbka na terrarium starej szafy lub akwarium. Warto się jednak zastanowić nad definicjom terrarium. Terrarium jest to odpowiednio przystosowany zbiornik przeznaczony do hodowli określonego gatunku, odwzorowujący jego środowisko naturalne; charakterystyczną cechą tego typu zbiornika jest wentylacja. I to właśnie wentylacja sprawia iż na terrarium nie nadaje się zwykłe akwarium, ponieważ nie ma one odpowiednio przystosowanej wentylacji. Co to znaczy odpowiednia wentylacja?? Jest to taka wentylacja, która znajduje się w dwóch „skrajnych” (do góry i na dole) miejscach terrarium nie bezpośrednio na przeciwko siebie. Takie ułożenie sprawia iż w terrarium zachodzi zjawisko prądów konwekcyjnych, gdyż nagrzane u góry powietrze unosi się wyżej i wychodzi przez górną wentylację, pociągając za sobą powietrze chłodniejsze z dołu terrarium i te z poza terrarium które wpływa do niego przez wentylację dolną. Jeśli wentylację będą ustawione bezpośrednio na przeciwko siebie, dojdzie do niebezpiecznego przeciągu. Wielkość terrarium musi być dobrana do danego gatunku jaszczurki jak i jej wieku! Jeżeli mamy już terrarium należy zadbać o: oświetlenie, wystrój itd. urządzając wszystko dokładnie według wymogów określonego gatunku. I tak na dobrą sprawę odpowiednie warunki jesteśmy w stanie zapewnić tylko w terrarium, dlatego hodowla zwierząt bezpośrednio w mieszkaniu jest bardzo ryzykowna i niebezpieczna, chyba że jako terrarium przystosujemy odpowiednio wg. wymagań gatunku cały jeden pokój. (Przeczytaj koniecznie artykuły dotyczące terrarium). Dopiero ostatnim krokiem jest zakup jaszczurki. Sklep zoologiczny rzadko jest dobrym miejscem. Jeżeli chcemy kupić zwierzę w sklepie wybierajmy tylko te, które cieszą się dobrą opinią w środowisku terrarystycznym. Dobrym sposobem kupna zwierzęcia jest kupno bezpośrednio od hodowcy np.: na wielu giełdach organizowanych co jakiś czas. Jeżeli chcemy kupić zdrowe zwierzę, należy zwrócić uwagę na kilka podstawowych rzeczy. Zdrowa jaszczurka jest ruchliwa, ma zdrowo wyglądającą skórę tzn. nie ma ran, oparzeń itd., stoi na wyprostowanych przednich łapach, nie ma wystającej żuchwy, trudno ją złapać, oczywiście jeśli nie jest oswojona, nie jest chuda, okolice oczu i nozdrzy są czyste, oprócz tego oczy nie powinny być zapuchnięte, przyjmuje pokarm, ma proste nie pokrzywione kończyny. Nawet zdrowo wyglądające zwierzę może być nosicielem pasożytów, dlatego po zakupie należy jak najszybciej oddać odchody zwierzęcia do zbadania, chyba że zwierzę pochodzi z pewnego źródła a jego stan zdrowia nie budzi zastrzeżeń. Niestety tu rodzi się problem. Polska weterynaria, jeśli chodzi o zwierzęta terraryjne stoi na bardzo niskim poziomi i nawet błahe sprawy jak choćby pasożyty mogą skończyć się tragicznie. W naszym kraju lek. weterynarii naprawdę znających się na tych zwierzętach jest bardzo mało. Niezastąpieni w tej kwestii będą inni terraryści którzy mogą polecić takich właśnie specjalistów. 
Podsumowując do hodowli jakiegokolwiek zwierzęcia trzeba odpowiednio się przygotować. Decyzja o zakupie jaszczurki nie może być podejmowana pod wpływem impulsu. Fatalnym pomysłem jest również kupno zwierzaka jako prezent, który może się nie spodobać.

Opracował jaszczur