Gekko vittatus - gekon paskowany

Polecany dla:

Nazwa łacińska:

Nazwa polska:

Nazwa niemiecka:

Nazwa czeska:

Nazwa angielska:

Synonimy:

Gekon paskowany, gekon pręgowany. Nie powinno się używać nazw gekon żółtopręgi, czekoladowy, gdyż z łaciny "vittatus" oznacza "paskowany", lub pręgowany, np. Basiliscus vittatus - bazyliszek pręgowany, Phyllobates vittatus - liściołaz paskowany.

Wygląd:

Jest to jeden z większych gekonów, niektóre samce dorastają nawet do 30 cm, są dość masywne. Samice są mniejsze, szczuplejsze. Oczywiście wzrost gekona zależy od karmienia, warunków oraz genetyki, niektóre samce nawet przy bardzo dobrym karmieniu mogą nie osiągnąć tych 30 cm. Gekon w zależności od nastroju, otoczenia przybiera róże odcienie brązu. Czasami jego kolor podchodzi pod jasno zielony, zazwyczaj jest jasno brązowy. U gekonów paskowanych chyba najbardziej charakterystyczną rzeczą jest biały, czasami przerywany pas zaczynający się po obu stronach głowy, biegnący przez cały grzbiet, aż do ogona. Na ogonie posiada białe prążki. Przez oczy biegną pionowe źrenice, bardzo czułe na światło. Oczy są dość duże, koloru jasno brązowego. Jak wszystkie gekony właściwe (czyli gekony z rodzaju Gekko) posiadają przylgi na łapkach umożliwiające wspinanie są po najgładszych powierzchniach. Spód ciała jest jasny, pokryty delikatnymi łuskami, u samic w ciąży przez skórę bardzo dobrze widać jaja.

Ciekawostki:

Gekon paskowany jest gekonem o aktywności nocnej, jednak dość często można spotkać go w dzień wygrzewającego się w terrarium. Zauważyłem, że samce są dużo mniej skryte od samic, pilnują swojego terenu, jednak gdy samiec mieszka sam, często siedzi w kryjówce. Zwierzęta te nie lubią intensywnego oświetlenia, więc jeśli chcemy obserwować naszego gekona w dzień, można zamontować promiennik podczerwieni i słabą żarówkę, do oświetlenia, która zapobiegnie rozregulowaniu się cyklu dobowego zwierzęcia.

Gekko vittatus nie jest objęty ochroną gatunkową, konwencją waszyngtońską, nie należy się domagać przy jego zakupie żadnych dokumentów. Ciekawy, a zarazem drastyczny u tego gatunku jest sposób uśmiercania gryzoni. Chwytają je w paszczę i uderzają o szybkę, do póki ofiara nie straci życia. Miałem sytuację, kiedy jeden samiec chwycił drugiego "w pół" i przymierzał się do jego uśmiercenia, gdy by nie moja szybka reakcja, gekon najprawdopodobniej stracił by życie, potężny samiec, którego posiadam mógł by tego dokonać. Geki te nie lubią być brane na ręce, dlatego jeśli kupujemy je z myślą o wyciąganiu z terrarium, w celu "noszenia na rękach" to zakupmy lepiej bardziej kontaktową jaszczurkę, jak np. Pogona vitticeps – bardzo popularna w naszym kraju Agama brodata.

Występowanie:

Gatunek ten występuje w południowo-wschodniej Azji oraz Oceanii, od wyspy Jawy po Nową Gwineę, oraz na wyspach Oceanii min. wyspy Jobi, Fergusson, Trobriand, Reunell, Santa Cruz, Schouten.

Biotop:

Długość życia:

W dobrych warunkach około 10 lat.

Aktywność:

Zachowanie:

Po dwuletniej obserwacji zauważyłem, że samce mające swój harem, są dużo bardziej agresywne od samców żyjących samotnie. Gekony paskowane nie należą do jaszczurek kontaktowych. Samice są dość płochliwe, oczywiście są wyjątki od reguły. Gekony te da się oswoić, jednak tracą wtedy cały swój urok. Ugryzienia dorosłych osobników potrafią być bolesne, nie wyrywajmy się, gdyż gekony wtedy mocniej zaciskają szczęki. Dobrą metodą jest wsadzenie do terrarium ręki ugryzionej przez gekona, i swobodne jego puszczenie, jeśli poczuje, że nie jest przytrzymywany, to w przeciągu kilku sekund ucieknie. 

Należy pamiętać, aby pod żadnym pozorem nie łączyć dwóch samców Gekko vittatus, skończy się to w najgorszym przypadku śmiercią jednego z nich. Samice też ustalają hierarchię w grupie i nie należy przejmować się drobnymi sprzeczkami, które potrafią wyglądać całkiem strasznie. Później są wobec siebie obojętne.

Powinien dość zgodnie znosić obecność innych gatunków w terrarium, na współlokatorów nadają się gatunki zbliżonej wielkości i o takich samych lub bardzo zbliżonych wymaganiach środowiskowych. Jednak terrarium łączone dla różnych gatunków musi być odpowiednio obszerne, żeby mogły spokojnie się wyminąć z innym gatunkiem, co zaoszczędzi sytuacji stresowych jaszczurkom.

Środowisko życia:

Temperatura °C:

W dzień 25-30°C, w nocy około 22°C. W terrarium nie może panować stała temperatura, powinny znaleźć się miejsca, w których jest około 25°C, oraz miejsca cieplejsze, w których temperatura może sięgać nawet 35°C. Jako źródło ciepła posłuży reflektorowa żarówka, nocą można dogrzewać słabej mocy promiennikiem podczerwieni, lub matą/kablem grzewczym umieszczonym na ściance, z zewnętrznej strony terrarium.

Wilgotność powietrza %:

Około 60-70%. Powinna być dość wysoka, ze względu na to, jakie środowisko zamieszkują "paski". Wilgotność utrzymujemy na poziomie 70%, posłużą nam do tego naturalne rośliny, wilgotne podłoże, oraz codzienne, wieczorne spryskiwanie terrarium, co jest też źródłem wody dla geków. U moich gekonów nie mam misek z wodą, spijają krople wody ze ścianek terrarium, elementów wystroju. Gdy szyby zajdą kamieniem nie używajmy żrących środków, cytryna bardzo dobrze czyści szybki z kamienia i nie jest szkodliwa dla zwierząt. Wystarczy plasterkiem cytryny przetrzeć szybę i wyczyścić ją szmatką.

Oświetlenie:

Z racji iż są to gekony o aktywności nocnej, lampy emitujące promieniowanie UV przy dobrym karmieniu są zbędne. W dzień oświetlenie nie może być zbyt intensywne, ponieważ będzie to przeszkadzać gekonom. Terraria oświetlam 14 godzin, w nocy mają całkowicie wyłączone światło. Chcąc obserwować gekony nocą można zakupić czerwoną żarówkę, gekony nie widzą czerwonego światła, jednak nie może być za mocna. Jeżeli jednak chcesz mieć w terrarium lampę emitującą promieniowanie UV, to można ją dać, jednak nie może być zbyt mocna. Terraria oświetlam reflektorową żarówką o mocy 25w, gdy jest za zimno, zmieniam na 40w. Gwarantuje ona wysokie różnice temperatury w różnych miejscach terrarium, co jest dobre dla gekona, bo może wybrać dogodną dla siebie temperaturę.

Typ terrarium:

Żywienie:

Podstawą diety spokojnie mogą być świerszcze, jednak należy je wzbogacać o witaminy co około 2-3 dni. Dużo bardziej gekony te lubią karaczany gatunku Panchlora nivea, jednak te są trudniej dostępne i potrafią przecisnąć się przez najmniejszą szczelinę w terrarium. Nie mówiąc o tym, że biegają szybciej od gekonów. Swoim gekom nie podaję owoców, ani mieszanek dla niemowląt. Samicom w ciąży można podawać sepię, która jest bardzo dobrym źródłem wapnia i fosforu. Jeśli w terrarium mamy naturalne rośliny i chcemy je uchronić przed świerszczami, oraz jeśli chcemy wiedzieć ile nasz gekon je, owady karmowe można podawać do wysokiej szklanki częściowo wkopanej w podłoże. Dodam, że są to gekony o nieduży apetycie, dorosłe osobniki jedzą około 5 dużych świerszczy tygodniowo.

Wielkość terrarium:

Terrarium:

Minimalne wymiary terrarium dla pary, to 50/40/60 (długość/szerokość/wysokość), jako materiał najlepiej użyć szkło, gdyż OSB, lub inne drewniane płyty mogą się nie sprawdzić w tak wilgotnym zbiorniku. Pamiętajmy iż te gekony lubią płaskie nawierzchnie, dlatego nie należy obklejać całego terrarium korkiem, matą kokosową etc. u siebie tylną ściankę mam z gładkiego, prasowanego korka, reszta ścian jest goła. Chcąc odwzorować naturalne środowisko tych pięknych stworzeń warto wzbogacić terrarium o takie elementy jak rattan, bambus, wydrążony pień drzewa korkowego, lub korzenie. Samice bardzo chętnie składają jaja na takich elementach wystroju. Jako podłoże najlepiej użyć kwaśny torf lub włókno kokosowe, gdyż długo trzymają wilgoć i nie pleśnieją. Gekony czasami chcą sobie poleżeć na dnie terrarium, aby uchronić je przed zabrudzeniem przylg dobrze jest na dół położyć płaski kamień. Naturalne rośliny poprawiają efekt wizualny terrarium, oraz pomagają utrzymać wysoką wilgotność. W moich terrariach z vittatusami część dna przykryłem mchem torfowcem, który tak jak rośliny pomaga utrzymać wysoką wilgotność powietrza. Odradzam stosowania kamieni grzewczych, jest to po pierwsze nienaturalne, po drugie gekon może się przez nie poparzyć. Dobrze jest jednak, gdy część ścianki jest ogrzewana matą, lub kablem grzewczym, w nocy, gdy gekon będzie miał za zimno, zawsze będzie mógł wybrać cieplejsze miejsce.

Rozpoznawanie płci:

Samce mają szersze głowy, są większe i masywniejsze od samic. Posiadają pory udowe, które są bardzo widoczne. Wyraźne zgrubienie u nasady ogona świadczy o obecni narządów kopulacyjnych samca. W okresie godowym samce wydają skrzeczące dźwięki. Płeć można poznać u kilkunastocentymetrowego gekona, odchylając ogon u nasady, jeśli po obu stronach widzimy czerwone narządy to świadczy to o obecności półprącia, czyli narządu kopulacyjnego samca. Tej metody nie powinni stosować niedoświadczeni hodowcy, gdyż można przy tym uszkodzić gekona.

Rozmnażanie:

Rozmnażanie tego gatunku nie powinno stwarzać większych problemów. Jesienią warto przerwać gekonom sezon rozrodczy, obniżając delikatnie temperaturę, na okres około 2-3 miesięcy.. Nie jest to koniecznie, jednak zauważyłem, iż na wiosnę samiec zaczyna "szybciej działać", dodatkowo samice mogą odpocząć od znoszenia jaj. Kopulacja wygląda dość ciekawie, samiec wydziela z porów umieszczonych przy kloace feromony i wydaje charakterystyczne dźwięki, zwabiając tym partnerkę na swoje terytorium. Samiec w trakcie zalotów nie porusza się płynnie, tylko chodzi drobnymi skokami, zauważyłem, że w rytmie chodzenia "szczeka". Sama kopulacja trwa zazwyczaj kilkanaście minut. Gdy samica jest zapłodniona, często ucieka przed natrętnym samcem. Ciąża trwa około miesiąc, w tym czasie należy dobrze odżywiać samicę, dbać o dużą ilość wapnia w jej diecie, oraz nie należy jej niepotrzebnie niepokoić. Po około miesiącu samica składa zazwyczaj 2 (czasami jedno) jaja, przyklejając je do szyby, kory, lub innego elementu wystroju terrarium. Pierwsze jaja u gekonów paskowanych są nie zapłodnione. Jaj przyklejonych do szyb, lub innej części terrarium nie da się odkleić bez ich uszkodzenia, dlatego zostawiamy je w spokoju. Jednak należy je osłonić pudełeczkiem z małymi dziurkami, przez które będzie dochodziło powietrze i wilgoć, aby dorosłe osobniki ich nie zjadły. Dobowe skoki temperatury nie wpłyną niekorzystnie na rozwój zarodka, jednak nie mogą być one zbyt duże. Nie zakłócajmy cyklu dobowego zwierzęcia grzejąc terrarium 24 godziny na dobę tylko z powodu jajek. W czasie inkubacji dobrze jest podnieść wilgotność w terrarium, oraz dopasować temperaturę tak, aby przy jajach wynosiła około 28-30*C. Inkubacja trwa zależnie od temperatury 2-3 miesiące, czasami dłużej. Młode po wykluciu oddzielamy do osobnego terrarium, lub plastikowego pudełka, jak kto woli. Maluchy mają około 8-9cm. U noworodków starajmy się zapobiegać większym skokom temperatury, utrzymujmy też dość wysoką wilgotność. Jeść zaczynają po zużyciu zapasów z woreczka żółtkowego, czyli do około tygodnia czasu. Dojrzałość płciową uzyskują po około 1,5 roku, jednak nie dopuszczajmy zbyt młodych, lub niewielkich samic, bo może to być dla nich śmiertelnie niebezpieczne. Zdarzyć się może zaparcie jaj, co miało u mnie miejsce, smarowałem kloakę parafiną, do tego delikatnie masowałem samiczce brzuch, najwidoczniej to pomogło, bo z jajami "spóźniała" się ponad miesiąc. Jeśli takie zabiegi nie pomogą, to należy skontaktować się z lekarzem weterynarii.

Uwagi:

Opracowanie:

Opracował Guttata