Chamaeleonidae - kameleony, kameleonowate

Razem z agamami (Agamidae) i legwanami (Iguanidae) należą do infrarzędu Iguania. Kameleony nie są zbyt liczną rodziną która obejmuje około 130 gatunków. Najmniejszymi przedstawicielami tej rodziny są gatunki z rodzaju Brookesia i Rhampholeon (kilka centymetrów), a do największych gatunków należą Chamaeleo melleri, Furcifer oustaleti i Calumma parsonii dorastają do około 60 cm. 

Kameleony zgrupowane są w dwóch podrodzinach: 
Brookesiinae (rodzaje: Brookesia, Rhampholeon) 
Chamaeleoninae (rodzaje: Bradypodion, Calumma, Chamaeleo, Furcifer) 

Kameleony występują od Afryki i Madagaskaru (najwięcej gatunków) przez Półwysep Arabski i Bliski Wschód po Sri Lanke i Indie. W Europie występują jedynie 2 gatunki kameleonów: Chamaeleo chamaeleon oraz Chamaeleo africanus. Dymorfizm płciowy jest u większości dość wyraźny: samce są większe, masywniejsze od samic, różnego rodzaju wyrostki na głowie są większe u samców, samce dysponują także ostrogami na tylnych nogach. Większość kameleonów jest jajorodna, ale kilka gatunków jest jajożyworodnych min. Chamaeleo hoehnelii czy Chamaeleo jacksonii.

Kameleony słyną z umiejętności zmiany barw która jest jednak nieco przesadzona, zmiana barwy następuje głównie ze zmianą nastroju zwierzęcia. Kameleony są wyposażone w język służący im do polowania na bezkręgowce i mniejsze kręgowce, język ten może mieć długość ciała całego kameleona. Dysponują chwytnym ogonem, ich złączone i ustawione przeciwlegle palce tworzą kleszcze ułatwiające poruszanie się po drzewach, gałęziach. Większość gatunków prowadzi nadrzewny tryb życia, przedstawiciele rodzajów Brookesia i Rhampholeon występują na dnie lasów deszczowych, a Chamaeleo namaquensis występujący na pustyni Namib jest przystosowany do skrajnie trudnych warunków, porusza się po palącym piasku.

W CITES I są umieszczone: Brookesia perarmata 
W CITES II są umieszczone: Bradypodion (wszystkie gatunki), Calumma (wszystkie gatunki), Chamaeleo (wszystkie gatunki), Furcifer (wszystkie gatunki), : Brookesia (wszystkie gatunki z wyjątkiem Brookesia perarmata (CITES I))

Opracował Grzegorz Mulkowski 'tokaga'