Basiliscus basiliscus - bazyliszek zwyczajny

Basiliscus basiliscus (Bazyliszek zwyczajny)

Występowanie

Bazyliszek zwyczajny należy do rodziny Legwanów (iguanidae). Zamieszkują obszary w pobliżu rzek. Od południowego wybrzeża Pacyfiku w Nikaragui przez Kostarykę i Panamę do północno-zachodniej Kolumbii.

Wielkość

Jest to średniej wielkości jaszczurka dochodząca zazwyczaj do 70 cm z czego 2/3 przypada na ogon. Osiąga wagę ok. 240g. 

Długość życia

W niewoli żyje przeciętnie 13-15 lat, rzadko przekracza 16. Natomiast na wolności żyje około 8 gdyż jest narażony na atak drapieżników i chorób. 

Wygląd

Swoim wyglądem przypomina średniowiecznego smoka, samce posiadają duże dochodzące niekiedy do 12cm grzebienie, i płat na głowie skierowany do tyłu dochodzący do 7cm ( samice nie mają tak okazałych grzebieni i prawie wcale nie mają płatów). Barwa skóry od ciemno zielonej do oliwkowo brązowej, spód ciała od żółtego do zielonego. Od oczu ciągną się po grzbiecie jasne linie. Oczy dość duże koloru pomarańczowego. Tylne nogi dłuższe od przednich i bardziej umięśnione, pozwalają na długie skoki i bardzo szybki bieg na tylnych łapach. Długi ogon pomaga jaszczurce pływać i utrzymać równowagę na gałęzi. Ostre pazury na pięciopalczastych łapach są niezastąpione we wspinaczce po drzewach. Posiada bardzo dobry wzrok i słuch, dlatego jest bardzo dobrym myśliwym.

Aktywność

Aktywna w dzień jednak w nocy bardzo czujna. 

Ciekawostki

Jak większość bazyliszków posiada zdolność biegania na tylnych łapach zarówno na lądzie jak i na wodzie. 

Temperatura

Temperatura ok. 30°C, w nocy nie powinna spadać poniżej 22°C. 

Wilgotność

Wilgotność utrzymujemy na poziome 70 - 90 %.

Terrarium

Terrarium duże tropikalne (min. 95/95/130cm)

Wystrój terrarium

Wypełnione roślinnością (np. Philodendron, Fikus, Scindapsus, Montera lub inne ), gałęziami( najlepiej z drzew owocowych),  lianami lub drabinkami. Należy tak rozmieścić elementy terrarium by jaszczurka mogła się wspinać i ukryć. Ściany można obkleić korą lub korkiem dla lepszego efektu. Należy pamiętać by w terrarium był obieg świeżego powietrza, możemy to otrzymać montując kratki wentylacyjne w dolnym rogu  i na górze (dachu) terrarium. W terrarium konieczny jest duży basen z wodą, (codziennie wymienianą) pod, którym umieszczamy kabel grzewczy lub inne źródło ciepła, tak by woda była letnia. Jako podłoże używamy ziemie ogrodową nie nawożoną, lub kostkę kokosową. 

Żywienie

W naturze żywi się stawonogami, młodymi ptakami, jaszczurkami, małymi wężami. W hodowli możemy podawać świerszcze, szarańczę, dżdżownice, mysie noworodki, nie pogardzą także muszką, motylem lub ćmom. Jako wzbogacenie diety 2 razy w tygodniu podajemy bazyliszkom mieszanki z owoców i warzyw: melony, banany, jabłka, maliny, gruszki, winogrona, kiwi, marchew, zioła, kwiaty mniszka lekarskiego. Należy pamiętać aby nie przekarmić bazyliszków, codzienne karmienie może doprowadzić do otyłości. Tak, więc dorosłym jaszczurką pokarm podajemy 3-5 razy w tygodniu. Młode karmimy codziennie. Bazyliszki są bardzo podatne na nie dobory witamin, które często prowadzą do śmierci tych pięknych jaszczurek. Najprostszym sposobem podawania witamin jest posypanie lub pokropienie owada przed podaniem jaszczurce do jedzenia. Jako witamin można użyć dostępny w zoologicznym płyn z witaminami: A+B1+B2+B5+B6+B12+C+D3+E+H+K3+Pp) dla gadów dodawany do jedzenia lub wody. Z witaminami jednak nie można przesadzać gdyż przedawkowanie może być gorsze w skutkach niż niedobór.

Rozmnażanie

Rozmnaża się dość łatwo także w niewoli, przy dobrych warunkach. W okresie godów samce chcąc pokazać swoją dominację bardzo często kiwają głowami. Największym problemem jest zbyt częste składanie jaj przez samice w skutek czego samica umiera z wycięczenia. Gdy dochodzi do kopulacj samiec wchodzi na samicę łapie ją pyskiem w okolicach szyi, trwa to ok.5 min. Kopulacje nie muszą być częste gdyż samice bazyliszków mają zdolność do przechowywania nasienia. Samica przez cały okres ciąży musi być dobrze odżywiana gdyż młodym potrzeba dużo witamin, i musi magazynować jak najwięcej energii na składanie jaj. Samica składa jaja kilka razy do roku. Przenosząc jaja do inkubatora należy pamiętać aby nie obracać jaj, gdyż może to doprowadzić do śmierci zarodka. Okres czasu między składaniem jaj wynosi ok. 60 dni. Temperatura inkubacji jaj powinna utrzymywać się na poziomie 28°C, znaczne wahanie temperatury może doprowadzić do obumarcia embrionu. Wilgotność w inkubatorze powinna wynosić około 90%. Okres inkubacji jaj trwa przeciętnie 65-75 dni. Młode przecinają skorupkę zębem jajowym wyrastającym na czubku nosa, po wystawieniu główki młode odpoczywają. Bazyliszki po wykluciu mierzą 10 cm. Przez pierwsze 2 dni młodych nie należy karmić gdyż mają jeszcze zawartość woreczka żółciowego. Później karmimy owadami (z witaminami) o odpowiedniej wielkości tak by młody mógł bez problemu go zjeść. Gdy ujawni się płeć młodych jaszczurek (samczyki mają większy płatek na głowie i grubszą nasadę ogona niż samica ) zazwyczaj w 7 miesiącu życia, należy oddzielić samczyki od samic gdyż ciąża u tak młodej samicy może skończyć się śmiercią.

Uwagi

Bardzo płochliwa, trudno się oswaja, nie należy brać ich na ręce. Nie powinno się hodować dwóch samców w jednym terrarium gdyż są to jaszczurki terytorialne. A gdy dochodzi już do takiej sytuacji słabszy samiec traci kolory, staje się ciemniejszy, jest niedożywiony i wkrótce ginie. Możliwość trzymania jednego samca i kilku samic. Nie zaleca się także trzymania bazyliszków z innymi gatunkami gadów, gdyż mają tendencję do zjadania współlokatorów, nawet młodych swojego gatunku. Może odrzucić ogon (zdarza się to bardzo rzadko) , który później odrasta jednak nie jest już taki piękny.

Opracowanie

Opracował Bartas